گل آماریلیس نماد عشق و شادمانی است. گونه ی سفید آن نشان دهنده ی صلح، اعتقادات مذهبی و مرگ می باشد و بیشتر در مراسم های عزاداری از آن استفاده می شود. جهت کسب اطلاعات بیشتر با تیم گل همراه باشید.
معرفی گل آماریلیس
نام لاتین: Amaryllis
نام فارسی: آماریلیس (نسرین)
نام علمی: Amaryllis
راسته: مارچوبه سانان
تیره: نرگسیان
بومی: منطقه کیپ غربی آفریقای جنوبی بالاخص مناطق سنگی جنوب غربی مابین درهی رودخانه اُلیفنت و شهر نایزنا
گیاهی تحت عنوان آماریلیس در گلدان کاشته می شود در واقع Hippeastrum می باشد اما بین باغبانان به آماربلیس معروف شده است. آماریلیس واقعی با نام Amaryllis belladonna دارای گل های کوچک تری بوده و در فضای باز کاشته می شود و گل های آن در پاییز ظاهر می شود. آنچه در اینجا شرح داده می شود مربوط به Hippeastrum است که نام رایج آن یعنی آماریلیس در متن استفاده شده است. از گیاهان مناطق گرمسیری می باشد. گیاهی دائمی و سوخ دار است و سوخ آن از نوع فلسی پوشش دار است. در محور هر چهار برگ (فلس) در سوخ یک مریستم بوجود می آید که می تواند به سوخک یا ساقه گل دهنده تبدبل شود. گونه های اولیه ی این گیاه ارزش اقتصادی خود را از دست داده و دیگر کشت و کار نمی شود. لیکن به دلیل دو رگ گیری های مکرر و آمیزش این پایه های اولیه با همدیگر امروزه دو رگ های درهمی از این گیاه پرورش داده می شود.
دو رگ گیری و تلقیح مصنوعی در آماریلیس بسیار آسان صورت می گیرد و می توان با این عمل گل هایی به رنگ ها و شکل های گوناگون بدست آورد. گل های آن شیپوری شکل است و در انواع درشت قطر آن به ۲۰ سانتیمتر می رسد. طول ساقه گل دهنده به ۶۰ سانتیمتر می رسد و در انتهای آن بسته به گونه ۲ تا ۶ عدد گل وجود دارد. گل ها به رنگ سفید، قرمز روشن و قرمز تیره بوده و گاهی خطوط سفیدرنگی نیز روی آن دیده می شود. تمام گونه های این جنس دارای سوخ نسبتا درشتی هستند که از هر سوخ معمولا یک و گاهی دو ساقه گل دهنده بوجود می آید. اگر سوخ به حد کافی درشت باشد و تمام شرایط محیطی فراهم باشد، سوخ می تواند تا بیش از ۳ شاخه گل تولید کند. سوخ ها نسبت به سرما حساس هستند و در زمستان بایستی در انبار نگهداری شوند. این گیاه بلند دو دوره خشکی و رطوبت نیاز دارد که دوره ی خشکی آن زمانی آغاز می شود که برگ ها زرد شده و سوخ به خواب می رود و دوره رطوبت آن نیز زمانی است که سوخ رشد نموده و تولید برگ نماید. عمل گلدهی بین این دو دوره صورت می گیرد. برگ های آن خطی یا نوار مانند به رنگ سبز تیره است. بیشتر به صورت گلدانی و به ندرت به صورت شاخه بریده استفاده می شود.
انواع مهم آماریلیس
-
Aulicum
طول شاخه گل دهنده ۳۰ تا ۵۰ سانتیمتر می باشد و در پایان به دو گل قرمز لاکی می رسد.
Aulicum
-
Reginae
طول شاخه گل دهنده ۵۰ سانتیمتر و در آخر به ۲ الی ۴ گل قرمز روشن ختم می شود که در دهانه ی آن اثری از رنگ سبز مایل به سفید، ستاره ای شکل مشاهده می شود.
Reginae
-
Reticulatum
طول شاخه گل دهنده ۲۵-۳۵ سانتیمتر و در آخر به بیش از ۵ گل صورتی رنگ با رگه های صورتی تیره در سمت داخلی ختم می شود.
Reticulatum
-
Vittatum
ارتفاع ساقه گل دهنده ۵۰ تا ۷۰ سانتیمتر است و دارای گل های سفید با رگه های قرمز می باشد.
Vittatum
شرایط حفظ و نگهداری گل آماریلیس
-
شرایط آبیاری گل آماریلیس
نیاز آبی متوسط دارد و بایستی در مرحله اول کاشت سوخ به خوبی آبیاری شود و پس از خشک شدن سطح گلدان مجددا آبیاری شود. در طی دوره استراحت، آبیاری باید کاملا قطع شود زیرا جهت القاء گلدهی نیاز به دوره خشکی ۲ تا ۳ ماهه دارد. آبیاری با آب سبک انجام شود. آبیاری بیش از باعث از بین رفتن گل می شود.
-
نور مناسب گل آماریلیس
آماریلیس نور متوسط نیاز داشته، بعد از برداشت گل برگ ها در زیر نور آفتاب کامل رشد خوبی داشته باعث تولید سوخ های درشت و قوی می شود. نور مستقیم آفتاب باعث شکوفا شدن گل ها می شود.
-
دمای مناسب گل آماریلیس
دمای گل آماریلیس با توجه به شرایط نگهداری آن متفاوت است اما به طور کلی به دمای بالایی نیازمند است. دمای مطلوب برای رشد این گیاه ۲۰ درجه سانتیگراد است. به هنگام نگهداری پیاز آن دمای محیط را متوسط نگه دارید (۵ تا ۱۰ درجه سانتیگراد).
-
رطوبت گل آماریلیس
این گل به رطوبت و آبیاری متوسط نیازمند است. رطوبت زیاد باعث پوسیدگی گل می شود.
-
خاک مناسب گل آماریلیس
خاک سبک با ph کمی اسیدی (۶-۶/۵) لازم دارد. مخلوط خاکی متشکل از خاک لوم باغچه، خاک برگ پوسیده و کود دامی پوسیده به نسبت مساوی به عنوان بهترین خاک برای گلدان کردن سوخ آماریلیس توصیه شده است.
-
کوددهی مناسب گل آماریلیس
مقداری سوپر فسفات به این خاک بایستی اضافه شود و یا یکبار در ماه با کودی با غلظت متوسط تغذیه کنید.
شرایط رشد و پرورش گل آماریلیس در گلخانه
در گلخانه ها برای بیشتر کردن دوام گل آماریلیس و جلوگیری از تلقیح آن، قطع و حذف بساک ها ضروری است. بعد از برداشت گل، گلدان ها مدتی در گلخانه نگهداری می شود و بعد از گرم شدن هوا آن ها را به خارج گلخانه در محل آفتابی منتقل می کنند تا برگ ها رشد کرده و سوخ های قوی و درشت حاصل شود. در شهریور ماه آبیاری این سوخ ها کاهش یافته و در مهر ماه متوقف می شود. در این زمان برگ ها بریده می شوند. از این پس تا آذر ماه گلدان ها را در زیر سکوی گلخانه به پهلو می خوابانند و در آذرماه می توان آن ها را وادار به فعالیت کرد. یعنی خاک سطح گلدان ها را عوض کرد و آب داده در گلخانه گرم قرار داد.
آماریلیس در گلخانه
آماریلیس در گلخانه
روش های پرورش و تکثیر گل آماریلیس
- پرورش و تکثیر گل آماریلیس از طریق بذر
- پرورش و تکثیر گل آماریلیس از طریق جدا کردن سوخک های اطراف سوخ مادری (پاگیاه)
-
پرورش و تکثیر گل آماریلیس از طریق بذر
بذر ها پس از کاشت گیاهانی بوجود می آورند که دارای سوخک کوچک هستند و بسته به گونه و شرایط محیطی ۲ تا ۴ سال طول می کشد که این سوخک ها بزرگ شده و به اندازه گلدهی برسند. زمان کاشت بذر اسفند ماه است. گیاهان حاصل از بذر با والدین خود متفاوتند لذا این روش برای تولید ارقام جدید استفاده می شود.
بذر آماریلیس
-
پرورش و تکثیر گل آماریلیس از طریق جدا کردن سوخک های اطراف سوخ مادری (پاگیاه)
روش معمول افزایش آماریلیس استفاده از سوخک های اطراف سوخ مادری است. این سوخک ها بعد از کاشت به سوخ های درشت گل دهنده تبدیل می شوند. سوخ هایی قادر به گلدهی هستند که محیط آن ها حداقل ۲۰ سانتیمتر باشد. بهتر است سوخ ها به صورت منفرد در گلدان هایی به قطر ۱۲-۱۷ سانتیمتر کشت شوند. سوخ ها را طوری در خاک قرار می دهند که ۱/۳ بالای آن بیرون از خاک باشد. سپس گلدان ها را در دمای معمولی اتاق (۱۵-۲۰ درجه سانتیگراد) نگهداری و آبیاری می کنند. دمای کمتر از ۱۵ درجه سانتیگراد برای آن زیان آور است و دمای بالا تر از ۲۰ درجه سانتیگراد نیز طول دوره گلدهی را کاهش می دهد. در منازل می توان از اتاق های گرم به جای گلخانه و از اتاق های سرد به عنوان شاسی جهت پرورش آماریلیس استفاده کرد. در مناطق با آب و هوای گرم می توان این گیاه را در هوای آزاد کشت کرد.
گلدهی گل آماریلیس
آماریلیس از گیاهان حساس و زمستان گل مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری است که از بهار تا اواخر تابستان برگ ها رشد می کند بعد از آن برگ ها زرد شده و گیاه وارد یک دوره رکود ۲-۳ ماهه شده و سپس در اواسط زمستان گل می دهد. ولی با کاشت آن در گلخانه می توان زمان گلدهی آن را تغییر داد.
اگر سوخ های آماریلیس در ماه های پاییز در یک گلخانه سرد و تاریک قرار گرفته و سپس در دی ماه آن ها را تقسیم کرده، گلدان کنیم و بعد از مدتی گلدان ها را در نخستین روز های بهمن به گلخانه گرم منتقل کنیم، در این صورت بعد از ۵ تا ۸ هفته، یعنی در اواسط اسفند یا در روز های نوروز گل خواهیم داشت. گل ها بعد از طی دوره رکود و قبل از برگ ها ظاهر می شوند.
برداشت و نگهداری سوخ
با سرد شدن هوا در آبان ماه سوخ های آماریلیس دوران رکود رشدی خود را آغاز می کند و برگ های آن پژمرده می شود. در این زمان برگ ها بریده شده و سوخ ها را از خاک در آورده، در محل نسبتا سردی در دمای ۱۳ درجه سانتیگراد نگهداری می کنند.
آفات و بیماری های گل آماریلیس
- لارو ها و مگس ها
- بیماری هایی مثل لکه ی قرمز، پوسیدگی ریشه ها، ویروسی موزاییک و پوسیدگی ریشه ها
- کنه پیاز که باعث رشد کم، کاهش و یا عدم گلدهی و زرد شدن برگ ها می شود. از سم کنه کش جهت از بین بردن این آفات استفاده نمایید.
- عدم گلدهی گیاه که ناشی از نور کم می باشد.
- بیماری لکه برگی که سبب ایجاد لکه هایی بر روی برگ گیاه می شود که با استفاده از سم قارچ کش می توان آن ها را از بین برد.
توجه: گل آماریلیس سمی می باشد و خوردن آن عوارض گوارشی بسیاری را به همراه دارد. اگر حیوان خانگی داری مراقب باشید به آن نزدیک نشود.
جمع آوری شده توسط تیم گل
