گل پریوش

گل پریوش از گل های همیشه سبز، مقاوم به خشکی و گرما و دارای تنوع بالا می باشد. از نام های دیگر آن می توان به پروانش، پیچ تلگرافی، گل تلگرافی و گیاه جادوگر اشاره نمود. با تیم گل همراه باشید.

معرفی گل پریوش

نام لاتین: Catharanthus roseus

نام فارسی: پریوش، پروانش، پیچ تلگرافی، گل تلگرافی و گیاه جادوگر

نام علمی: Catharanthus roseus

راسته: گل سپاسی سانان

تیره: خرزهره ایان

بومی: ماداگاسکار

ارتفاع آن به ۳۰ تا ۳۵ سانتیمتر می رسد و امروزه به عنوان گیاه گلدانی پرورش داده می شود. در جنس vinca هفت گونه گزارش شده است که بین آن ها تنوع زیادی وجود دارد. برخی بوته ای، برخی همیشه سبز، برخی خزان دار و برخی علفی یکساله هستند که شاخه های آن ها روی زمین گسترده می شود و به عنوان پوشش سبز به کار می روند، مانند تلگرافی (minor) و همچنین (major)
پریوش گیاهی است چند ساله حساس به سرما که می توان با فراهم کردن شرایط مناسب آن را به مدت طولانی نگهداری نمود. در باغچه به عنوان گل حاشیه ای در بهار کشت می شود و در پاییز در اثر سرما از بین می رود. طاقت بالا به نور شدید و گرما باعث شده این گیاه برای تابستان در مناطق گرم تر ایران مناسبت خوبی داشته باشد.
گیاهی است گرمسیری که دارای برگ های کشیده، بیضی شکل، براق و به رنگ سبز تیره است و رگبرگ های آن رنگ روشن داشته که به تشخیص آن کمک می کند. گل دارای ۵ گلبرگ به رنگ صورتی یا سفید است. پریوش در گذشته در طب گیاهی و همچنین به عنوان یک گیاه زینتی کشت می شده است. در طب سنتی چین، عصاره آن در درمان بیماری های متعدد، از جمله دیابت، مالاریا و بیماری هوچکین مورد استفاده است. همچنین vinblastine و وین کریستین استخراج شده از گیاه در درمان سرطان خون مورد استفاده قرار می گیرد.
مدت گلدهی گل پریوش در باغچه نسبتا طولانی بوده و از ائاسط اردیبهشت تا شروع سرما گل می دهد.

خواص درمانی گل پریوش

• از موارد مهم در گل پریوش آلکالوئید هایی است که استفاده دارویی بسیاری دارد.
• وینپوکتین موجود در گل پریوش به تقویت حافظه کوتاه مدت کمک می نماید.
• وینپوکتین یک عامل ضد پیری شناخته می شود.
• بهبود انواع سرطان ها به خصوص در کودکان و سرطان های غدد لنفاوی اشاره نمود.
• کاهش فشار خون
• کاهش قند در بیماران دیابتی
• موثر در درمان سرما خوردگی و گلو درد
• درمان عفونت های چشم و ریه
• استفاده از خام این گیاه باعث حساسیت می شود.

شرایط حفظ و نگهداری گل پریوش

• شرایط آبیاری گل پریوش

نیاز به آبیاری منظم دارد، به خشکی خاک کمی مقاوم است، آبیاری زیاد موجب کاهش گلدهی می شود، در فاصله بین دو آبیاری سطح خاک خشک شود. بهترین زمان برای آبیاری پریوش صبح می باشد زمانی که احساس کردید خاک اطراف گیاه رطوبت خود را از دست داده اقدام به آبیاری نمایید. توصیه می شود از پاشیدن آب بر روی گل ها خود داری نمایید و اصولا بهترین روش برای گیاهانی که به گل نشسته اند روش غرق آبی است.

• نور مناسب گل پریوش

پریوش به نور فراوان نیاز داشته و باید ۶ ساعت در روز در نور مستقیم خورشید قرار گیرد اما نور نباید بسیار شدید باشد. گیاهی آفتاب دوست است بنابراین اگر قصد کاشتن آن در حیاط منزل را دارید باید آن را در جایی بکارید که زیر سایه درختان نباشد و در طول روز تا حد امکان کمتر بر روی آن سایه بیفتد. در صورتی که قصد نگهداری گلدان آن را در منزل دارید، آن را پشت پنجره های نورگیر قرار دهید تا خوب رشد کرده و همیشه گل داشته باشد.

• دمای مناسب گل پریوش

حداقل دما ۱۰ درجه سانتیگراد و حداکثر دما ۳۵ درجه سانتیگراد می باشد. دمای مطلوب ۲۱ تا ۲۵ درجه سانتیگراد است و در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری به طور گسترده رشد می گردد. پریوشنسبت به گرما مقاوم می باشد.

• رطوبت مناسب گل پریوش

این گیاه رطوبت دوست است پس سعی کنید خاک گیاه را مرطوب نگه دارید. برای تامین رطوبت این گل میتوانید از حالت جزیره در زیر گلدانی آن استفاده نمائید.

• خاک مناسب گل پریوش

پریوش نسبت به ترکیب خاک سخت گیر نیست. برای رشد مناسب به خاکی با بافت متوسط نیاز دارد. یک قسمت ماده آلی، خاک پیت و یک قسمت ماسه به نسبت مساوی می تواند ترکیب مناسبی برای پریوش باشد. همچنین می توانید گلدان این گل را با مخلوطی از یک قسمت خاک باغچه، یک قسمت خاک برگ و کمی ماسه پر کنید.
به گفته برخی از پرورش دهندگان بهتر است که حجم خاک معمولی را دو برابر حجم خاک برگ و یا کود پوسیده گاوی در نظر گرفت زیرا اصولا خاک غنی از مواد غذایی برای این گیاه مناسب نیست و منجر به عدم گلدهی آن می شود.

• کوددهی مناسب گل پریوش

در طی فصل رشد و بخصوص در بهار فقط ماهی یک بار از کودهای محلول برای تقویت گیاه استفاده کنید.

هرس کردن گل پریوش

یکی از بخش های نگهداری این گیاه، هرس گل پریوش است. پریوش از جمله گل های هرس پذیر است که به هرس پاسخ خوبی می دهد. شاخه هایی که بیش از حد قطور یا بلند شده اند هرس کنید. شاخه را تا جایی هرس کنید که جوانه بر روی ساقه وجود داشته باشد. از کاتر یا قیچی که ضدعفونی شده و تیز باشد استفاده کنید.
سرزنی گل و کوتاه کردن ساقه ها به رشد عرضی گیاه کک می کند همچنین چیدن گل ها پژمرده شده به ظهور گل های جدید نیز کمک می کند .بهترین شاخه ها را نگه دارید. هرس باعث می شود گیاه شما متراکم تر و پر گل تر شود. از شاخه های هرس شده می توانید به عنوان قلمه گل پریوش استفاده نمایید.

روش های تکثیر و پرورش گل پریوش

1. تکثیر و پرورش گل پریوش از طریق کاشت بذر
2. تکثیر و پرورش گل پریوش از طریق قلمه

• تکثیر و پرورش گل پریوش از طریق کاشت بذر

راحت ترین و بهترین روش از طریق بذر می باشد. بذر پریوش در هر ماهی از سال قابل کاشت است .بهترین زمان برای کاشت بذر گل پریوش اواخر اسفند و اوایل بهارمی باشد. بذر این گل بسیار سبک و کوچک می باشد به صورتی که در ۱ گرم بذر در حدود ۷۰۰ تا ۸۰۰ عدد بذر این گل وجود دارد. خاک بذر ها باید سبک و غنی باشد. بدین منظور می توانید از تریکب پیت ماس، کوکوپیت و پرلیت استفاده کنید. قبل از کاشت بذرها، ابتدا به خوبی آن را با آب گرم بخیسانید سپس بذرها را بسیار سطحی بکارید. نهایتا ۲ تا ۳ میلیمتر خاک بر روی بذرها بپاشید.
برای راحت تر شدن کار می توانید بذر ها را با ۲ برابر اندازه خودشان خاک مخلوط کنید و بر روی سطح خاک بپاشید. بعد از پاشین بذر ها یا قرار دادن دانه ای بر روی سطح خاک با آبپاش پودری، یا اسپری آب به آرامی به صورتی که بذرها شسته نشود آبیاری کنید. برای جوانه زنی گیاه باید آب فراوان در اختیار آن بگذارید. یعنی شرایط جوانه زنی را با ایجاد رطوبت دائم در خاک ایجاد کنید. مراقب باشید که رطوبت را با خیس کردن خاک اشتباه نگیرید و به بذر آسیب نزنید. تا زمان سبز شدن بذرها به هیچ وجه سطح خاک خشک نشود.
برای اطمینان از عدم نور دهی بذر ها روی بستر را با پوششی از ورمی کولیت یا نایلون مشکی پوشانده تا ضمن حفظ رطوبت از رسیدن نور به بذر ها نیز جلوگیری کنیم. این گیاه در تاریکی مطلق پس از ۱۴ روز جوانه خواهد زد. دماهای پایین و شرایط سرد و مرطوب باعث ایجاد مشکل در آن‌ها می‌شود.
از روز ۱۵ الی ۳۵ از کاشت بذر پریوش برگ ها شروع به رشد کرده و در این مدت حفظ رطوبت خاک ضروری است .
برای تقویت ریشه های گیاه می توان از کودهایی با پتاسیم پایین برای تغذیه گیاه مناسب است برای این منظور می توان از کود ریشه دهی مخصوص گیاهان زینتی به مدت دو هفته استفاده کرد .در این مدت دما باید در حدود ۲۴ تا ۲۵ درجه ثابت نگه داشته شود. در این مدت آبیاری و کود دهی هر هفته یکبار صورت گیرد.

• تکثیر و پرورش گل پریوش از طریق قلمه

تکثیر گل پریوش از طریق قلمه نیز افزایش می یابد. در اواخر زمستان یا اواسط بهار قابل افزلیش است.

آفات و بیماری های گل پریوش

• علت زرد شدن برگ گل پریوش
  اگر برگ هایی پایینی گل پریوش زرد شده و افتادن نشان دهنده آبیاری بیش از حد یا قرار گرفتن گل در مکانی سرد است. در صورت ریزش برگ های پایینی گیاه، آبیاری را کنترل کنید و گیاه را به مکانی گرم تر به صورت تدریجی منتقل نمایید.
• علت ریزش برگ گل پریوش
  اگر زمانی که شما به برگ گل دست می زنید و برگ ها می ریزند نشان دهنده خشکی بیش از حد خاک گیاه شما است. به منظور حل این مشکل شما می توانید گلدان را درون ظرفی که از آب ولرم پر شده است برای ۳۰ دقیقه تا ۶۰ دقیقه قرار دهید. توجه داشته باشید که سوراخ های زهکش باید حتما به درستی عمل کنند. این مشکل به علت فقیر بودن خاک نیز می تواند اتفاق بیافتد. حتما کوددهی را به صورت منظم و با کوددهای مخصوص انجام دهید. همچنین برخی از آفات همچون تریپس ، کنه دو نقطه ای و … سبب این مشکل می شود.
  در زمانی که هوا رو به گرمی می روند، گیاه گاها به آبیاری روزانه نیاز دارد.

جمع آوری شده توسط تیم گل