گل هورتانسیا

گل هورتانسیا نام های دیگری دارد از جمله ادریسی، هفت رنگ و ارتانزیا. این گل از گل های بسیار زیبا می باشد که در هوای سرد و زمستانی رشد بهتر و بیشتری دارد. برای کسب اطلاعات بیشتر با تیم گل همراه باشید.

معرفی گل هورتانسیا

نام لاتین: Hydrangea macrophylla

نام فارسی: گل ادریسی، هورتانسیا

نام علمی: Hydrangea macrophylla

راسته: زغال اخته سانان

تیره: ادریسی

بومی: ژاپن

گل هورتانسیا در فضای سبز درختچه ای خزان دار و زینتی است. در صورت کاربرد گلدانی گل آذین های مدور به رنگ سفید، صورتی، آبی تا بنفش دیده می شود. آنچه در خوشه ی گل جلب توجه می کند کاسبرگ ها هستند و گل های واقعی آن غیر قابل تشخیص است. بخش عمده ی گل آذین این گیاه را گل های کوچک و بارور تشکیل می دهد که قابل توجه نیستند. این گل ها به وسیله ی گل های عقیم بزرگ تر احاطه شده که دارای کاسبرگ های بزرگ و زیبا هستند. تماس با برگ های آن باعث تحریک پوست می شود. این گیاه را برای ایام ویژه مثل عید نوروز آماده ی فروش انبوه می سازند.
گونه مورد نظر آن را که hortensis یا opuloides نیز می نامند همیشه به صورت درون خانه ای استفاده می شود. برگ ها پهن و تخم مرغی شکل با لبه دندانه دار است. گل آذین از نوع دیهیم و به عرض بیش از ۱۲ سانتیمتر است. در تمامی فصل تابستان گیاه رشد رویشی می کند. در پاییز با کاهش دما جوانه های گل تکامل می یابند و در هوای سرد خارج گلخانه به حالت رکود رشدی (خواب) می رود. این گیاه در بهمن ماه به گلخانه آورده می شود تا در عید نوروز گل بدهد. کشت و کار این گیاه به نواحی سرد محدود است.
گلدهی این گیاه به این صورت است که جوانه های گل در ماه های پاییز تشکیل می شوند و در اواخر فصل پاییز سرما باعث تکامل جوانه ها می شود. در بهمن به گلخانه منتقل شده و در نوروز به گل می رود. البته زمان گلدهی آن قابل تنظیم است.

رنگ آبی هورتانسیا

رنگ صورتی هورتانسیا

رنگ بنفش هورتانسیا

رنگ سفید هورتانسیا

شرایط حفظ و نگهداری گل هورتانسیا

• شرایط آبیاری گل هورتانسیا

آب مورد نیاز آن زیاد است و رطوبت خاک گلدان ها بایستی به صورت یکنواخت حفظ شود. به طور کلی سایه افکنی با کاهش دمای گیاه و افزایش رطوبت خاک و کاهش تنش های آبی رشد را به حد مطلوب می رساند. در هوای گرم و آفتابی آب پاشی روی گیاهان می تواند مفید واقع شود.

• نور مناسب گل هورتانسیا

بهترین شرایط برای گلدان ها محلی سایه-آفتاب است لذا در روز های گرم تابستان به گیاه باید تا حدودی سایه داده شود. در ماه های پاییز بر عکس باید در آفتاب کامل قرار گیرد تا تحت این شرایط جوانه های گل تکامل یابند. در زمستان و بهار که هورتانسیا زودرس می شود باید در نور کامل قرار گیرد. طول روز بر گلدهی آن اثری ندارد ولی به نظر می رسد که در روزهای کوتاه پاییزی تشکیل جوانه های گل تسریع شود. در واقع روز های کوتاه تمایز یابی گل را تا مرحله ی تشکیل اندام های جنسی پیش می برد ولی تداوم این فتوپریود از بزرگ شدن گل جلوگیری می کند که به اصطلاح آن را حالت خواب می نامند. این خواب در طبیعت با فتوپریود کوتاه و در تولید تجاری با سرمادهی شکسته می شود. اگر تشکیل گل به روز های بلند موکول شود ساقه های گل دهنده طویل می شوند.

• دمای مناسب گل هورتانسیا

همانطور که قبلا گفته شد این گیاه در بهار، تابستان و پاییز در خارج گلخانه بوده و در اواخر پاییز سرما باعث تکامل جوانه های گل می شود. غالبا در این مرحله از رشد تنظیم دما امکان پذیر نیست ولی اگر این کار میسر باشد (پرورش در گلخانه) دمای شبانه باید حدود ۱۵ درجه سانتیگراد و دمای روز ۵ درجه سانتیگراد بیشتر تنظیم شود. در این شرایط رشد و نمو خوب و جوانه های گل تشکیل می شود. در دماهای بالاتر از ۲۰ درجه سانتیگراد و پایین تر از ۱۲درجه سانتیگراد تشکیل جوانه کاهش می یابد. در آبان ماه جوانه های گل کاهش می یابد. در آبان ماه جوانه های گل باید قبلا تشکیل شده باشد و از این ماه به بعد دما باید به مدت ۶ هفته کاهش یابد تا جوانه ها کاملا تکامل یابند.
مناسب ترین دما در این ۶ هفته، پایین تر از ۱۵ درجه سانتیگراد است و بهترین دما حدود ۳ تا ۴ درجه است. شاسی سرد یا گلخانه سرد محل مناسبی برای این دوره رشدی است ولی در آخرین روز های این دوره هورتانسیا باید در محلی تاریک قرار گیرد تا برگ های آن خزان کنند و این به رسیدن کامل جوانه های گل کمک می کند. بدین ترتیب هورتانسیا باید تا حدودی از سرما محافظت شود. مقاومت این گیاه به سرما کمتر از گیاهان دیگر مثل بسیاری از درختان و درختچه های زینتی است.
اگر سرما به تدریج فرا رسد این گیاه می تواند تا چندین درجه زیر صفر را به خوبی تحمل کند اما سرمای ناگهانی باعث از بین رفتن آن می شود. هورتانسیا در دمای ۱۵ تا ۱۸ درجه سانتیگراد در طول شب و حدود ۵ درجه بیشتر در روز، زودرس می شود. از زمانی که محصول در این دماها قرار می گیرد تا زمان گلدهی ۴ ماه طول می کشد. لذا برای تولید گل در نوروز باید اوایل آذر یا اواخر آبان هورتانسیا به گلخانه برده شود.
در فصل پاییز گلدان های هورتانسیا باید از سرمای شدید حفظ شوند. لذا به شاسی سرد منتقل می شوند. در این محل بایستی به طور مرتب آبیاری و کوددهی شوند چون در این مرحله رشد و نمو ادامه داشته و جوانه های گل تکامل می یابند. پس از آن در آذر و دی ماه گلدان ها در دمای کمتر از ۱۵ درجه سانتیگراد کنار هم قرار می گیرند تا سرمای مورد نیاز را کسب کنند. در این مدت گلدان ها به مراقبت زیادی احتیاج نداشته و فقط باید برگ های ریخته را جمع آوری و تهویه کافی برای آن فراهم کرد. در اوایل دوره زودرسی که گلدان ها در دمای ۱۵ درجه سانتیگراد قرار می گیرند به طور مرتب باید آبیاری شوند.

• رطوبت مناسب گل هورتانسیا

خاک این گل به طور مداوم باید مرطوب باشد و خشکی سبب از بین رفتن گیاه می شود. توجه نمایید خاک فقط مرطوب باشد یعنی غرقابی نشود. حفظ گیاه در مکانی که آفتاب نیست و سایه است باعث حفظ رطوبت خاک می شود.

• خاک مناسب گل هورتانسیا

کاسبرگ ها که برجسته ترین بخش گل هستند در تعداد کمی از کولتیوار ها سفید و در اغلب آن ها بسته به ph محیط کشت صورتی یا آبی هستند. رنگ کاسبرگ ها از طریق در دسترس بودن سنگین در خاک، بیش از تغییرات ph شیره سلولی تعیین می شود. فلزات سنگین موجود در کاسبرگ ها با آنتوسیانین ترکیب نمکی تشکیل می دهند. این ترکیب ها علاوه بر ارتباط آنتوسیانین با تانین و رنگیزه های فلاونول، رنگ کاسبرگ ها را تعیین می کند. (صورتی یا آبی)
آلومینیوم در این روند یون فلزی سنگین موثری است. البته عناصر مولیبدن و پتاسیم هم در تشدید رنگ آبی ممکن است ضروری باشند.
در خاک های اسیدی با ph کمتر از ۵/۵ معمولا آلومینیوم قابل جذب است. در بالاتر از این حد، این عنصر با فسفر موجود در خاک ترکیب شده به صورت غیر قابل جذب در می آید. بنابر این در خاک های نسبتا اسیدی گل های هورتانسیا طبیعتا آبی می باشند و در خاک های قلیایی این گیاهان گل هایی به رنگ صورتی تا بنفش تولید می کنند. با اسیدی کردن خاک توسط سولفات آهن می توان به جذب آلومینیوم کمک کرد. به جای سولفات آهن می توان از سولفات آلومینیوم استفاده کرد.

• کوددهی مناسب گل هورتانسیا

در خاک های کمی قلیایی و در صورتیکه در ماه های بهار و تابستان به هورتانسیا سولفات آهن و یا سولفات آلومینیوم نداده باشیم در زمان زودرسی ( موقعی که هورتانسیا جهت گلدهی به گلخانه برده می شود) حداقل باید ۶ بار ( هر ۱۰ روز یکبار) گلدان ها توسط محلول سولفات آلومینیوم آبیاری شوند. هورتانسیا در زمان رشد به کود زیادی ( خصوصا نیتروژن) نیاز دارد. اثر مواد غذایی به رنگ کاسبرگ ها را نیز باید در نظر گرفت. پتاسیم کم باعث تحریک رنگ صورتی کاسبرگگل هورتانسیا می شود. ولی پتاسیم زیاد رنگ آبی بیشتری را باعث می شود. فسفر زیاد یا آلومینیوم زیاد در قالب نیتراتی باعث کاهش آلومینیوم کاسبرگ و در پی آن تحریکات رنگی صورتی در کاسبرگ ها می شود که احتمالا ناشی از ضدیت با جذب آلومینیوم است. فسفر بالا باعث ایجاد رنگ صورتی ولی فسفر کم به ایجاد رنگ آبی کمک می کند. لذا در تولید محصول با گل های آبی رنگ هیچ کود سوپر فسفاتی نباید به محیط کشت افزوده شود همچنین از کودهایی که باعث افزایش ph خاک می شود باید اجتناب شود. برای بدست آوردن گل های صورتی و بنفش ph خاک حدود ۶ تا ۶/۲ و برای گل های آبی ph حدود ۵ توصیه می شود.

روش های پرورش و تکثیر گل هورتانسیا

• پرورش و تکثیر گل هورتانسیا از طریق قلمه

قلمه های استفاده شده می تواند قلمه سبز، نیمه خشبی، خشبی یا قلمه جوانه برگ باشد. قلمه برگ را با یک برش از ۲ تا ۳ سانتیمتری زیر جوانه و برش دیگر از نیم سانتیمتری بالای جوانه به نحوی برمی داریم که چوب ساقه به نصف تقسیم شود و هر قسمت یک برگ دشته باشد. در استفاده از قلمه برگ، آرایش برگ (قطع قسمتی از برگ) به منظور اینکه تعداد بیشتری قلمه را بتوانیم در یک جعبه با گلدان بزنیم و همچنین از پژمردگی آن جلوگیری کنیم ضرورت دارد.
قلمه های خشبی به طول ۵ سانتیمتر انتخاب شده که بعد از ۳ هفته ریشه دار می شوند. قلمه های جوان برگ به بیماری ها حساس بوده و رشد بسیار کندی نیز دارند و تنها قلمه های با قطر ساقه بیشتر از ۰/۷۵-۱/۲۵ سانتیمتر باید انتخاب شود. قلمه ها می تواند در اردیبهشت، خرداد و همچنین تیر و مرداد برداشت شود. ضدعفونی بستر کاشت و گلدان ها توصیه می شود. حرارت ۱۸ درجه سانتیگراد در بستر کاشت و ۱۵ درجه سانتیگراد در هوای اطراف از شرایط لازم برای این نحوه افزایش است. اگر قلمه ها را در محیط خارج از گلخانه زده شوند، در روز های اول با پارچه یا کاغذ پوشانده می شوند تا از تبخیر آن ها جلوگیری شود و دمای محیط قلمه ها افزایش یابد.
قلمه هایی که در اردیبهشت و خرداد برداشت می شوند بلافاصله بعد از ریشه دهید به گلدان های استکانی و یا نشایی منتقل می شوند. قلمه هایی که در اوایل بهار و اوایل تابستان و یا دیرتر برداشت می شوند بعد از رشد و نمو، گیاهان نسبتا کوتاه تر و کوچک تر به بار می آورند که این یک حسن است. (چون هورتانسیا در اصل درختچه ای است هرچه پا کوتاه تر باشد برای فروش گلدانی مناسب تر است.) افزایش در این فصل این مزیت را نیز دارد که با قطع نوک شاخه های بوته های قبلا افزایش یافته به جای دور ریختن بخش انتهایی قطع شده آن ها را به عنوان قلمه ریشه دار می کنیم. استفاده از هورمون های ریشه زا مثل IBA و NAA می تواند به ریشه زایی کمک کند. زمانی که طول ریشه در قلمه ها به یک تا دو سانتیمتر رسید آن ها را از بستر کاشت خارج کرده و در گلدان می کارند.

قلمه زدن هورتانسیا

چه موقعی باید گلدان گل هورتانسیا را تعویض نماییم ؟

کشت و کار و تعویض گلدان های هورتانسیا به صورت مختلفی توصیه شده است ولی همواره تاکید شده است که هرچه زودتر قلمه های ریشه دار در گلدان های بزرگ کاشته و جابجا شوند. احتمالا این بدان دلیل است که هورتانسیا رشد سریعی دارد و کمتر نیاز به کشت در گلدان های استکانی دارد.

آفات و بیماری های گل هورتانسیا

• کور شدن شاخه ها

بدین معنی است که بعضی از شاخه ها بدون گل باقی مانده و رشد رویشی دارند. علت این موضوع عدم تشکیل جوانه های گل است که در نتیجه دمای زیاد و یا بسیار کم در ماه آخر تابستان و ماه های اول و دوم پاییز روی می دهد. همچنین این بی گلی در ارتباط با میزان سطح برگ فعال گیاه است که به دلایل مختلف در تابستان و ماه های پاییز نقصان می یابد. همچنین در نتیجه تنزا مواد معدنی مورد نیاز گیاه روی می دهد و نیز پنسمان دیر وقت هورتانسیا ممکن است باعث این پدیده شود.

• سوختگی برگ های هورتانسیا

یک عارضه ی عمومی است و در خارج گلخانه در صورت امکان باید گلدان ها را زیر سیستم مه پاش قرار داد و به هر نحو برگ ها را مرطوب کرد. در صورت بروز این عارضه آبیاری با دقت بیشتر انجام شود و در صورت امکان در روز های گرم تابستان محلی سایه برای آن ها تدارک داده شود.

• رشد و نمو ضعیف شاخه و برگ ها در زمان زودرسی

علت این حادثه ممکن است به دلیل کوتاهی دوره ی سرمای پاییزه باشد که هورتانسیا باید در آن شرایط تکامل یابد. گرمی هوا در پاییز و دیر سرد شدن هوا نیز در این باره دخالت دارد.

• زرد شدن برگ های گل هورتانسیا

ناشی از کمبود آهن است. لیکن به دلیل ضعف ریشه در جذب آهن، قلیایی بودن خاک و کمبود نیتروژن خاک نیز ممکن است اتفاق بیافتد.

• پوسیدگی جوانه ها

در فصل پاییز روی می دهد و قارچ بوتریتیس که در پوسیدگی برگ های ریخته شده عمومیت دارد جوانه ها را نیز آلوده می کند. لذا جمع آوری این برگ ها و همچنین دقت در آبیاری و جلوگیری از ماندن آب روی شاخه های هورتانسیا از این عارضه جلوگیری می کند.

• سفیدک

این بیماری با شب های سرد و مرطوب پاییزی انطباق دارد. گرم کردن گلخانه ها و ضمنا افزایش تهویه باعث کاهش این عارضه می شود. همچنین با استفاده از گل گوگرد (کاراتان) می توان با سفیدک مبارزه کرد.

• کنه ها و شته ها

از آفات مهم این محصول هستند و با سموم مربوط به آن ها از بین می روند.

• ویروس ها

باعث ایجاد گل با رنگ بندی غیر عادی در گل هورتانسیا می شوند.

آفات و بیماری های گل هورتانسیا

آفات و بیماری های گل هورتانسیا

آفات و بیماری های گل هورتانسیا

آفات و بیماری های گل هورتانسیا

جمع آوری شده توسط تیم گل