گل جعفری

گل جعفری گلی بسیار زیبایی است که دارای گلبرگ های ظریف، پرپشت و تنوع رنگی بالا می باشد. این گل در تمام طول تابستان گل های روشن و زیبایی دارد به همین دلیل بین افراد از محبوبیت زیادی برخوردار است. با تیم گل همراه باشید.

معرفی گل جعفری

نام لاتین: Tagetes

نام فارسی: گل جعفری

نام علمی: Tagetes erecta

راسته: مینا سانان

تیره: کاسنیان

بومی: آمریکای شمالی و جنوبی

گیاه یک ساله و دارای برگ های مرکب بوده گل های آن به رنگ زرد لیمویی، زرد، کرم، طلایی و نترنجی قهوه ای دیده می شود. برگ های جعفری بوی خوبی ندارد و امروزه در به نژادی این گل، گزینش برای ارقامی صورت می گیرد که برگ های آن بو نداشته باشد. ارقام مختلف این گیاه از سه گونه erecta ،patula، tenuifolia مشتق شده اند. این گیاه به عنوان گل بریدنی، گلدانی و نیز در حاشیه کاری استفاده می شود.
گل جعفری بیش از ۵۰ گونه دارد که مناسب ترین گونه های آن برای پرورش جعفری فرانسه (گل کوچک) و جعفری مکزیکی (گل بزرگ) هستند. ارتفاع گلهای گل کوچک بین۳۰ تا ۵۰ سانتیمتر و گل بزرگ بین ۵۰ تا ۱۰۰ سانتیمتر رشد می کند. حداکثر رشد این گل ها در سال دوم اتفاق می افتد. گل دهی جعفری از اواخر بهار تا فصل سرما می باشد که در گرمای مرداد کمی از گلدهی گیاه کم می شود و سپس با فروکش کردن حرارت مجددا گیاه به گل می نشیند و تا شروع فصل سرما گلدهی ادامه پیدا می کند.

گونه های مهم گل جعفری

• جعفری های آفریقایی

از erecta مشخص شده اند. پر رشد بوده و ارتفاع آن تا ۹۰ سانتیمتر می رسد. دارای گل های پر پر کروی بزرگ بوده که قطر آن به ۱۲ سانتیمتر یا بیشتر می رسد. انواه پا کوتاه آن نیز وجود دارد.

• جعفری های فرانسوی

از patula مشتق شده اند. ساقه آن دارای ته رنگ بنفش است. دارای عادت رشد فشرده بوده. ارتفاع آن ۳۰-۴۰ سانتیمتر است. گل ها کم پر است. انواع بسیار پا کوتاه آن (۱۵ سانتیمتر) نیز اصلاح شده است. گل ها به رنگ های قرمز مایل به قهوه ای، زرد، نارنجی یا دو رنگ دیده می شود.

• هیبرید های آفریقایی- فرانسوی

بوته ای بوده و از تلاقی erecta و patula مشتق شده اند. از نظر خصوصیات، حد واسط بوده، ارتفاع آن ها متوسط (حدود ۶۰ سانتیمتر)، گل ها پر پر به قطر ۲/۵-۶ بوده، به رنگ زرد یا نارنجی که اغلب دارای لکه هایی به رنگ قرمز متمایل به قهوه ای هستند دیده می شوند. این گروه تریپلوئید بوده و قادر به تولید بذر نیستند.

• جعفری های سینت (signet)

بر افراشته بوده و از tenuifolia مشتق شده اند. از نظر گیاه شناسی به نام tenuifolia معروفند. پا کوتاه (۳۰-۴۰ سانتیمتر)، دارای تعدار زیادی گل های کم پر و کوچک به قطر ۲/۵ سانتیمتر است و به رنگ های نارنجی، زرد و لیمویی دیده می شود.

خواص داروئی گل جعفری

• از گل های گل جعفری برای معالجه ناراحتی‌های چشم و برای التیام زخم های بد استفاده می‌شود.
• در استعمال داخلی برای تصفیه خون مفید است.
• از عصاره گیاه برای قطع خون بواسیر خونی و تسکین درد ماهیچه‌ها استفاده می‌شود.
• از برگ های له شده ی آن برای تحلیل دانه‌های جلدی و التیام جوش و کورک و کفگیرک به کار می‌برند.
• از جوشانده گلهای گل جعفری برای رفع سرماخوردگی و به عنوان بادشکن استفاده می‌شود.
• برای تقویت و افزایش بینایی می‌خورند.

خواص دارویی گل جعفری

شرایط حفظ و نگهداری گل جعفری

• شرایط آبیاری گل جعفری

آبیاری آن بایستی متوسط باشد یعنی در حدی که سطح خاک خیس بماند و غرقابی نباشد. با وجود اینکه این گیاه دوره های خشکی را به خوبی تحمل می کند، نباید رطوبت و خیسی سطح خاک آن از بین برود به همین دلیل با مشاهده ی خشکی سطح خاک اقدام به آبیاری نمایید.

• نور مناسب گل جعفری

این گیاه آفتاب دوست است و در نقاط آفتابی و گرم رشد خوبی دارد (حداقل ۶ ساعت نور مستقیم آفتاب). در شدت های بالای نور، طول روز های بلند اثر بازدارنده کمتری بر گلدهی در مقایسه با شدت های پایین نور دارد. جعفری خصوصا جعفری آفریقایی به عنوان گیاه روز کوتاه اختیاری طبقه بندی می شود. عکس العمل به طول روز در کولتیوار های مختلف متفاوت است. در عکس العمل نسبت به طول روز، دما نیز می تواند اثر داشته باشد.
عدم گلدهی، ریز شدن گل، ریزش غنچه های گل از عوارض کمبود نور می باشد و کوچک ماندن گل ها، ضخامت برگسار و سوختگی نوک و حاشیه برگ ها از نور بسیار زیاد می باشد. در تابستان این گل را در مکانی قرار دهید که از سایه برخوردار شود.

• دمای مناسب گل جعفری

به طور کلی مناسب ترین دما برای گل جعفری ۱۸-۲۲ درجه سانتیگراد در روز و ۱۵-۱۸ درجه سانتیگراد در شب می باشد. گیاه جعفری می توان در مناطقی که سرمای زمستان در طیف  درجه الی ۷- در جه سانتیگراد می تواند به زندگی خود ادامه دهد. در دماهای کمتر از ۱۶ درجه سانتیگراد رشد آن کند شده و گیاهان کلروزه می شوند. جعفری آفریقایی در دمای ۲۱-۲۴ درجه سانتیگراد فقط در شرایط روز کوتاه گل می دهد اما در دمای ۱۷-۱۸ درجه سانتیگراد در تمام دوره های نوری گل می دهد.

• رطوبت مناسب گل جعفری

به رطوبت متوسطی نیاز دارد و نسبت به رطوبت بالا نسبتا حساس است.

• خاک مناسب گل جعفری

خاک آن بایستی از زهکشی خوبی برخوردار باشد و خاک را در خود نگه ندارد. ترکیب خاک برگ+ خاک معمولی + کود بسیار پوسیده گاوی مناسب این گل می باشد. گل جعفری نسبت به قوی بودن زمین حساسیت از خود نشان نمی دهد ولی زمین های مرغوب و قوی باعث می شود که بوته رشد خوبی داشته باشد و در نتیجه گل های درشت تولید کند. ph مناسب آن ۶-۶/۵ است. مسمومیت ناشی از آهن در ph های پایین خاک گزارش داده شده است. علامت مسمومیت با آهن شامل نقاط نکروزه و کلروزه و نیز خم شدن برگ به سمت پایین و فنجانی شدن برگ است.

• کوددهی مناسب گل جعفری

در طی فصل رشد نیز می توان از کودهای محلول با فرمول ۱۵-۱۵-۱۵ هر ۳-۴ هفته یکبار استفاده نمود.

هرس گل جعفری

این گیاه را به شیوه ای می توان هرس کرد که مدت زمان گلدهی آن را افزایش داد البته این کار را باید در زمان مناسبی انجام داد. بدین صورت که زمانی که جوانه انتهایی شکل گرفت و بسیار کوچک بود (قبل از باز شدن گلها)، می توان آن را به همراه جفت برگ زیرین آن از گیاه مادری جدا کرد .در طی فصل گلدهی نیز جداسازی گلهای پژمرده منجر به طولانی تر شدن مدت زمان گلدهی گیاه خواهد شد زیرا انرژی گیاه به جای اینکه صرف تولید بذر شود، صرف تولید گلهای جدید خواهد شد. در صورت نگهداری این گیاه به شکل چندساله، ساقه های بسیار بلند این گیاه را که گلدهی داشته اند و گلدهی آنها تمام شده است را میتوان از فاصله نیم سانتیمتری از نزدیکترین انشعاب در نواحی پایین تر ساقه قطع کرد. انشعابات زیرین شروع به رشد می کنند و مجددا گلدهی خواهند داشت.

روش های پرورش و تکثیر گل جعفری

• پرورش و تکثیر گل جعفری از طریق بذر

بذر به صورت مستقیم و یا در خزانه کشت می شود. در تهیه نشاء بذر در اواخر اسفند تا اواخر فروردین کشت می شود و نشاء ظرف مدت دو ماه آماده انتقال می شود. کشت های دیر تر نیز امکان پذیر است اما باعث ریز شدن گل ها می شود. در روش کاشت مستقیم نیاز به تنک کردن دارد.
برای تولید گل های درشت بهتر است گیاه دو بار خزانه شود بدین ترتیب که ابتدا بذر را در یک خزانه کاشته و وقتی گیاه ۴-۶ برگی شد آن را به خزانه دوم منتقل و با فاصله بیشتر کشت نمود. پس از آن که گیاه مدتی در خزانه دوم رشد کرد و هوا برای انتقال آن مساعد شد آن را به زمین اصلی منتقل می کنند در این صورت گل های بسیار مرغوبی تولید می شود.
برای کاشت بذرها می توان از مخلوط خاک برگ و خاک معمولی استفاده کرد و روی بذرها را با لایه نازکی از خاک پوشاند. بذرهای این گیاه برای جوانه زنی به نور نیاز ندارند. جوانه زنی بذرها در ۲۴-۲۶ درجه سانتیگراد در طی ۵-۷ روز روی می دهد. بعد از جوانه زنی بذرها می توان دما را تا ۱۹-۲۱ درجه سانتیگراد پایین آورد. ۶-۷ هفته بعد از جوانه زنی بذرها، گیاه به قدر کافی بزرگ می شود که بتواند گل بدهد.

بذر گل جعفری

آفات و بیمار ی های گل جعفری

• کنه از آفات مهم گل جعفری است.
• از مهم ترین بیماری های آن پژمردگی، بوته میری، بوتریتیس، پوسیدگی ریشه و ساقه و بیماری های برگی است که در شرایط عدم تهویه مناسب هوا در اطرف گیاهان، آبیاری بیش از اندازه و خیس ماندن برگسار گیاه بخصوص در طی شب تا صبح ممکن است شیوع یابد.

جمع آوری شده توسط تیم گل