گل ارکیده

ارکیده گلی بسیار زیبا با تنوع رنگی بالائی می باشد. از جمله رنگ های ارکیده می توان به سفید، ارغوانی، ارغوانی رگه دار، صورتی، زرد و ترکیبی از صورتی و سفید اشاره نمود. گل ارکیده انواع مختلف و متفاوتی دارد. برای آشنایی بیشتر با این گل با تیم گل همراه باشید.

معرفی گل ارکیده

نام لاتین: orchidaceae

نام فارسی: ارکیده یا ثعلب

نام علمی: orchidaceae

راسته: مارچوبه سانان

تیره: ثعلبیان

بومی: مناطق گرمسیری

ارکیده گلی زیبا در رنگ های مختلف که در حفظ و نگهداری توقع پایینی دارد و همچنین دارای غنچه های بزرگ و بادوامی می باشد. معمولا این غنچه ها با حفظ شرایط مناسب نگهداری ۳ الی ۶ ماه باقی خواهند ماند.
گل ارکیده در کل به دو نوع تقسیم می شود. نوع وحشی و زینتی. گونه ی وحشی ارکیده در شمال ایران پرورش داده شده و در مصارف داروئی از این نوع بهره برداری می نمایند. گونه ی زینتی خود از دو گروه با نام های شاپرکی یا پروانه ای (phalaenopsis) و گروه بعدی سیمبیدیوم (cymbidium) تشکیل می شود.

انواع گل ارکیده

 از جهت نیاز گرمایی

1.  ارکیده ی گرما دوست
2.  ارکیده با نیاز گرمایی متوسط
3.  ارکیده های سرما دوست

• پایین ترین درجه حرارت این نوع ارکیده در شب ۱۶ درجه سانتیگراد می باشد. ارکیده های (phaphiopediuom)، (phalaenopsis)،(Dendrobium) و (Vanda) در این گروه جای دارند.
• حداقل حرارت مورد نیاز این نوع ارکیده در شب ۱۳ درجه سانتیگراد می باشد. گونه های (cattleya) ، (Rassavola)، (Laelia)، و چندین گونه از (Oncidium) در این گروه قرار می گیرند.
• کم ترین حرارت این نوع ارکیده ۱۰ درجه سانتیگراد در شب می باشد که این درجه حرارت جهت رشد گل ضروری است در غیر این صورت گلدهی صورت نمی گیرد. (cymbidiuom) و (Oncidium) متعلق به این گروه می باشند.

 از جهت احتیاج به نور

1. ارکیده های کم نور
2. ارکیده های متوسط تا پر نور

• توصیه می شود نور پنجره های شمالی یا شرقی را دریافت نماید. مانند گل ارکیده ی (Oncidium) و (phalaenopsis)
• نور پنجره های غربی برای این نوع ارکیده مناسب می باشد. (cattleya)، (Dendrobium) و (Vanda) جزء این گروه به شمار می آیند.

گل ارکیده ی پروانه ای یا شاپرکی

گل ارکیده ی سیمبیدیوم

گل ارکیده ی دندروبیوم

گل ارکیده ی کاتلیا

گل ارکیده ی واندا

گل ارکیده ی اونسیدیوم

شرایط حفظ و نگهداری گل ارکیده

• شرایط آبیاری گل ارکیده

آبیاری این گل از مهمترین عوامل پرورش و نگهداری آن می باشد. شرایط آبیاری گل ارکیده به خاک مورد استفاده بستگی دارد اما به طور کلی بهتر است از آب های املاح دار استفاده نشود. حتما آب را جوشانده و سپس عمل آبیاری را آغاز کنید. این گل آسیب پذیر می باشد به همین دلیل با آبیاری بیش از اندازه از بین می رود. بهتر است ریشه های آن خشک باشد و یک روز قبل از خشک شدن کامل آن را آبیاری نمائید.
مشخص کردن فاصله زمانی آبیاری به نوع خاک استفاده شده برای این گل وابسته می باشد.
آبیاری خاک پوست درخت، هر ۷ الی ۱۰ روز یکبار آبیاری نمائید، زیرا این نوع خاک آب را کمتر در خود حفظ می کند.
آبیاری مناسب خاک خزه درشت به این صورت است که هر ۱۲ تا ۱۴ روز یکبار به آبیاری نیاز دارد. عملکرد خزه شبیه به اسفنج می باشد بنابراین مدت نگهداری آب در آن بیشتر است.
آبیاری مناسب خاک های دیگر بسته به شرایط دمای آن محیط دارد. محیطی با دمای سرد یا معتدل را هر ۱۰ الی ۱۲ روز یکبار آبیاری نمائید.
در محیطی با دمای بالا و گرم ( و هنگام نزدیک شدن به خشک شدن کامل خاک) آبیاری کنید.

توجه : به هنگام آبیاری بر روی غنچه ها و شکوفه ها آب نریزید، زیرا باعث کاهش عمر گل ارکیده می شود.

• نور مناسب گل ارکیده

اگر نور خورشید در مدت زمان بسیار بر روی گل ارکیده بتابد و یا محل نگهداری آن تاریک باشد، گل از بین رفته و به مرور زمان خشک می شود. بهتر است این گل را در پشت پنجره یا پرده قرار دهید. اینگونه نور مناسب این گل به صورت غیر مستقیم تامین می شود. اگر نور تابیده شده بر روی این گل کم باشد برگ های آن سبز تیره شده، همچنین اگر نور استفاده شده برای این گل بیش از حد باشد برگ های آن قهوه ای، زرد و قرمز می شود.

• دمای مناسب گل ارکیده

این گل علاقه ای به دمای بسیار ندارد به همیل دلیل از نگهداری این گل در جوار وسایل گرمایشی خودداری نمائید. جهت افزایش گلدهی و بیشتر شدن طول ساقه ی گل دهنده در دمای خنک پاییز این گل را پرورش دهید. توجه داشته باشید با سرد شدن هوا دمای مناسب گل ارکیده را فراهم آورید، زیرا دمای سرد سبب ریختن غنچه های گیاه می شود. همچنین دمای بالای ۳۰ درجه رشد را کاهش می دهد. این گل در روزهای کوتاه زمستان جهت گلدهی مناسب می باشند.

• رطوبت مناسب گل ارکیده

رطوبت مطلوب برای گل ارکیده حدود ۵۰% تا ۷۰% می باشد. وجود سنگ های سبک معدنی مانند پرلیت های درشت، پوکه های معدنی بزرگ و لیکا سبب چسبیدن ریشه یا گیاهان به این سنگ ها شده که این امر باعث برطرف شدن نیاز ارکیده به رطوبت می شود. همچنین می توانید با استفاده از سنگریزه همراه آب در زیر گلدانی ها و یا به کارگیری یک مرطوب کننده در جوار ارکیده رطوبت مناسب این گل را فراهم آورید.

• خاک مناسب گل ارکیده

از دو نوع خاک جهت پرورش گل زیبای ارکیده استفاده می شود. پوست درخت (چیپس)، خزه درشت (ماس)
اگر خاک مورد استفاده پوست درخت باشد بایستی هر سال یا هر دو سال تعویض شود، زیرا بافت چوبی خود را پس از مدتی از دست می دهد و سبب خرد شدن خاک، خارج نشدن آب و از بین رفتن خاصیت زهکشی می شود.
به طور کلی این گل به خاک سبک با زهکش مناسب نیازمند است که می تواند ترکیبی از خاک برگ، پیت و خاک معمولی باشد.

• کوددهی مناسب گل ارکیده

کود مورد استفاده ی این گل با توجه به شرایط محیط و آب و هوا متفاوت است. جهت رشد بهتر  توصیه می شود هر ۲ هفته یکبار کوددهی انجام شود. در فصل زمستان و همچنین زمانی که غنچه دارد کوددهی را کاهش دهید. کود مناسب این گل کودهای است که به مرور آزاد و تجزیه می شود و یا کودی با ترکیب ۱۴_۱۴_۱۴ به شکل استفاده ی هر ماهه با دوز ۱ در ۱۰۰۰ یا ۰/۵ در ۱۰۰۰ برای رشد گیاه توصیه شده است.

چگونگی تعویض خاک گلدان گل ارکیده

• این گل را آهسته و با دقت بسیار از گلدان بیرون آورید.
• خاک قبلی را دور ریخته و ریشه های بیمار را با قیچی ببرید. ( ریشه های پوسیده و سیاه شده)
• سپس خاک مناسب برای ارکیده را در گلدان ریخته و گیاه را به آرامی در خاک بکارید.

نحوه تکثیر و پرورش گل ارکیده

۱.  تکثیر و پرورش گل ارکیده از طریق بذر
۲.  تکثیر و پرورش گل ارکیده از طریق قلمه
۳.  تکثیر و پرورش گل ارکیده از طریق تقسیم بوته

• تکثیر گل ارکیده از طریق بذر

گل ارکیده به طور معمول از طریق بذر گل های مطلوب و دلخواهی تولید نمی کند به همین دلیل کمتر از این روش استفاده می شود.

• تکثیر گل ارکیده از طریق قلمه

بیشتر ارکیده ها را از طریق قلمه انتهایی تکثیر می شوند، به این صورت که قسمت بالای ساقه را که دارای چند برگ و ریشه هوایی می باشد، قطع کنید، سپس قلمه ها را در گلدان بکارید.

• تکثیر گل ارکیده از طریق تقسیم بوته

روش تقسیم بوته گل ارکیده بر روی گیاهانی انجام می شود که دارای ۶ پیاز کاذب یا بیشتر می باشند. ناحیه ی برش ریزوم از بین سومین و چهارمین پیاز کاذب بوده و هر دو قسمت را جدا جدا در گلدان می کارند.

زمان مناسب گلدهی گل ارکیده

در اکثر موارد گلدهی گل ارکیده از دی ماه آغاز می شود که پس از گلدهی به مدتی استراحت احتیاج دارد تا مجدد گل دهد. پس از به پایان رسیدن گلدهی، ساقه ی گل دهنده را بررسی نمائید. بر روی ساقه ها زبانک های سبز یا قهوه ای وجود دارد که از ساقه ی گل دهنده ی کناری محافظت می کند. در صورت مشاهده ی این زبانک ها، ساقه ی گل دهنده را نبرید و بگذارید ساقه ی کناری گل داده و رشد نماید.

آفات و بیماری های گل ارکیده

• عدم گلدهی و ریزش گل های ارکیده که علت آن آبیاری بیش از حد، خشکی کشیدن گیاه، سرما یا گرمای محیط، کوددهی بیش از اندازه و یا کمبود نور می باشد.
• شته و تریپس. برای برطرف کردن این مشکل از حشره کش استفاده نمائید.
• پوسیدگی طوقه و ریشه که آبیاری بیش از اندازه عامل آن می باشد.

آفت گل ارکیده

پوسیدگی برگ گل ارکیده

جمع آوری شده توسط تیم گل